سرویس سیاست مشرق - سخنرانی اخیر «اسحاق جهانگیری» معاون اول رئیس جمهور دارای ابعاد قابل تاملی بود. وی پای خود را از تصمیمات دولتی با این جمله عجیب که « تا این لحظه اجازه برکناری منشی خودم را هم نداشتهام» کنار کشید. اما بسیاری از جمله اصلاح طلبان با توجه به تصمیماتی که با نام اسحاق جهانگیری ثبت و عملیاتی شده است این موضوع را بعید می دانند.
در همین رابطه «عباس عبدی» کارشناس سیاسی اصلاح طلب بیان می کند که:
«جهانگیری بعد از دلار ۴۲۰۰ تومانی که مطرح کرد، حق انتقاد از دولت را ندارد.»
بیشتر بخوانید:
بازخوانی وعدههای جهانگیری درباره دلار ۴۲۰۰ تومانی
دفاع جهانگیری از نرخ ۴۲۰۰ تومانی برای دلار
معاون اول روحانی علاوه بر اینکه خود را از تصمیمات مدیریتی دولت که موجب مشکلات عمده ای برای مردم شده منفک می کند، بلکه به انتقاد نسبت به این تصمیمات هم با این جمله می پردازد:
«ما نمی خواهیم بخشنامه خلق الساعه داشته باشیم، واقعا این را نمی خواهیم ثبات در تصمیم گیری یکی از مسائل اصلی کشور است. ما اگر بخشنامه اشتباه زدیم باید اصلاح کنیم اگر این اصلاح صورت نگرفت باید در عقل ما شک کرد. یک زمانی است که از منظر منافع یک بخش مسائل دیده می شود یک بعد مساله است ولی از نظر منافع ملی نیز باید بررسی شود که آیا این مساله حق است یا خیر.»
باید گفت یکی از بخشنامه های خلق الساعه و یک شبه که مشکلات زیادی برای کشور به وجود آورد و تا به امروز این مشکلات دامن گیر اقتصاد شده است، تصمیم برای تک نرخی کردن قیمت ارز بود که بساط دلالی را فراهم کرد. این تصمیم با نام جهانگیری و با اعلام وی عملیاتی شد.
بعد از همین تصمیم بود که روزنامههای اصلاح طلب جهانگیری را در قامت «سوپرمن» که ناجی اقتصاد ایران است، تصویر سازی کردند. شبی که جهانگیری دلار ۴۲۰۰ تومانی را اعلام کرد، نرخ دلار در بازار آزاد زیر ۶۰۰۰ تومان بود اما نتیجه این سیاست، تحمیل دلار ۱۸ هزار تومانی به مردم ایران بود.
جهانگیری در حالی از بخشنامه های خلق الساعه صحبت می کند که این سوال مطرح می شود که چرا ارز ۴۲۰۰ تومانی را بجای «ولی الله سیف»، رئیس وقت بانک مرکزی، معاون اول روحانی اعلام کرد. همین تغییر جایگاه این گمانه زنی را ایجاد می کند که بانک مرکزی تحت تاثیر و دستور مقامات بالاتر از جمله جهانگیری دست به این کار زد.
بسیاری از اقتصاددانان حتی مطرح می کنند که دلار ۴۲۰۰ تومانی جهانگیری استارت تصمیمات اشتباه را زد. از زمانی که معاون اول رییس جمهور ارز ۴۲۰۰ تومان را اعلام کرد، خطای تصمیمگیری صورت گرفت و این خطاها هنوز در زمینههای مختلف ادامه دارد. وزارت اقتصاد، وزارت کار، وزارت صنعت دچار غافلگیری شدهاند و نمی توانند خود را با شرایط پیش رو هماهنگ کنند.
«طهماسب مظاهری»، وزیر اقتصاد دولت اصلاحات در این باره بیان می کند:
«روز ۲۱ فروردین که دلار ۴۲۰۰ تومانی با یک محاسبه اشتباه ریاضی به رای گذاشته و توسط آقای جهانگیری اعلام شد روز شوم اقتصاد ایران بود. جالب این است که این مصاحبه را رئیس کل بانک مرکزی انجام نداد.»
وی در این باره می افزاید: « خطای آقای سیف این بود که حرف رئیسجمهور را گوش کرده و هر چه رئیسجمهور گفته انجام داده است و برای این که در آن اتاق چهار صباح بیشتر بماند.»
همچنین «محمدرضا پورابراهیمی»، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح می کند:
« وقتی معاون اول ریاستجمهوری میگوید راهکار مشکلات ما سیاسی است و نه اقتصادی، این یک پیام روشنی دارد. عکس آن هم صادق است. اخیرا ایشان گفته است تحریمها بسیار اثرگذار است و صحبتهایی نظیر اینها. این حرفها آثار منفی دارد و تاثیر خود را بر جامعه و بازار خواهد گذاشت. بالاخره خود این حرفها در جامعه التهاب ایجاد میکند.»
وی با بیان اینکه اگر دلار ۴۲۰۰ تومانی را اعلام نمیکردند این مشکلات را در جامعه نداشتیم، گفت: « ما و همه کارشناسان این حوزه میدانیم اگر سیاستهای اقتصادی غلط دولت در ابتدای امسال نبود، الان این شرایط را در کشور نداشتیم. جالب است که دولت این سیاستها را اتخاذ کرده اما نتایج آن را گردن آمریکاییها میاندازد. نتیجه دیگر اینگونه سخنان این است که مردم را نگران میکند و میترساند.»
بنابراین بسیاری بر این عقیده هستند که تصمیمات غلط داخلی یا به قول خود جهانگیری بخشنامه های خلق الساعه و یک شبه سبب بروز مشکلات بزرگ اقتصادی در کشور شد. به نظر می رسد که مسئولانی که با اشتباهات مدیریتی این وضعیت را به بار آوردند بایستی از مردم عذرخواهی کنند. در این شرایط که مشکلات آسیب جدی به مردم زده با انتقاد نمی توان خود را از دولت جدا کرد، بخصوص اینکه این حرفها از زبان معاون اول شنیده می شود.